1. Hiệp ước PCT là gì?
PCT (Patent Cooperation Treaty) là Hiệp ước Hợp tác sáng chế quốc tế, cho phép người nộp đơn chỉ cần nộp một đơn duy nhất nhưng có thể yêu cầu bảo hộ sáng chế tại hơn 150 quốc gia trên toàn thế giới.
Hệ thống PCT do WIPO quản lý, với ưu điểm:
-
Tiết kiệm chi phí khi đăng ký quốc tế
-
Gia hạn thời gian quyết định quốc gia (30–31 tháng)
-
Có báo cáo tra cứu quốc tế (ISR) hỗ trợ đánh giá khả năng cấp bằng
-
Không cần nộp nhiều đơn ngay từ đầu
2. Lợi ích khi đăng ký sáng chế theo PCT tại Việt Nam
2.1. Tiết kiệm chi phí và thời gian
Thay vì nộp đơn riêng lẻ tại nhiều nước, doanh nghiệp chỉ cần:
➡ Nộp một đơn PCT → lựa chọn quốc gia bảo hộ sau.
2.2. Gia hạn thời gian vào giai đoạn quốc gia
Người nộp đơn có 30 tháng (đa số quốc gia) hoặc 31 tháng (một số quốc gia) để quyết định tiếp tục đăng ký.
Điều này giúp doanh nghiệp:
-
Có thêm thời gian nghiên cứu thị trường
-
Tìm đối tác đầu tư
-
Hoàn thiện công nghệ
-
Xác định chiến lược thương mại hóa
2.3. Có báo cáo thẩm định quốc tế hỗ trợ (ISR, IPRP)
Giúp dự đoán khả năng được cấp bằng và điều chỉnh hồ sơ phù hợp.
2.4. Bảo vệ sáng chế khi mở rộng ra thị trường toàn cầu
Đặc biệt thích hợp cho:
-
Công nghệ mới
-
Máy công nghiệp
-
Thiết bị tự động hóa
-
Công nghệ phần mềm – AI
-
Các sáng chế liên quan nông nghiệp, y tế, môi trường
3. Cách đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT tại Việt Nam
Người nộp đơn tại Việt Nam có 02 cách nộp đơn PCT:
4. Cách 1: Nộp đơn PCT có nguồn gốc Việt Nam (PCT International Phase)
Đây là phương án dành cho cá nhân hoặc doanh nghiệp từ Việt Nam nộp đơn quốc tế PCT.
4.1. Nơi nộp đơn
-
Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam (NOIP) – cơ quan nhận đơn
-
Hoặc nộp trực tuyến qua hệ thống WIPO: ePCT
4.2. Hồ sơ bao gồm
-
Tờ khai PCT (bản tiếng Anh)
-
Bản mô tả sáng chế + yêu cầu bảo hộ
-
Bản vẽ kỹ thuật
-
Bản tóm tắt
-
Giấy ủy quyền (nếu có)
4.3. Quy trình đăng ký PCT từ Việt Nam
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ → nộp tại Cục SHTT
Bước 2: Nhận ngày ưu tiên và số đơn PCT
Bước 3: Cơ quan Tra cứu quốc tế (ISA) thực hiện tra cứu (ISR)
-
ISA có thể là: EPO, KIPO, IP Australia…
Bước 4: Công bố đơn
Bước 5: Nhận báo cáo đánh giá sơ bộ quốc tế (IPRP)
Bước 6: Quyết định vào giai đoạn quốc gia tại từng nước mong muốn (30–31 tháng)
5. Cách 2: Vào giai đoạn quốc gia PCT tại Việt Nam
Dành cho đơn PCT nộp từ nước ngoài nhưng muốn bảo hộ tại Việt Nam.
5.1. Thời hạn vào giai đoạn quốc gia tại Việt Nam
➡ 31 tháng từ ngày ưu tiên của đơn PCT.
5.2. Hồ sơ vào pha quốc gia
-
Bản dịch tiếng Việt của bản mô tả sáng chế
-
Tờ khai đăng ký sáng chế tại Việt Nam
-
Bản vẽ
-
Giấy ủy quyền (nếu cần)
-
Bản sao đơn quốc tế PCT (nếu chưa có trên hệ thống)
5.3. Quy trình tại Việt Nam
-
Thẩm định hình thức
-
Công bố đơn
-
Thẩm định nội dung (khoảng 18–24 tháng)
-
Cấp bằng độc quyền sáng chế
6. Chi phí đăng ký sáng chế PCT tại Việt Nam
Chi phí gồm:
6.1. Giai đoạn quốc tế (PCT)
-
Phí nộp đơn PCT: ~ 3–4 triệu VNĐ
-
Phí xử lý đơn quốc tế: ~ 30–35 triệu VNĐ
-
Phí tra cứu quốc tế ISR: tùy ISA (20 – 40 triệu VNĐ)
6.2. Giai đoạn quốc gia tại Việt Nam
-
Phí nhà nước tại Việt Nam: 5 – 8 triệu VNĐ
-
Phí dịch thuật tiếng Việt: tùy độ dài hồ sơ
-
Phí đại diện sở hữu công nghiệp (nếu thuê): 10 – 30 triệu VNĐ
7. Có nên chọn PCT để đăng ký sáng chế?
Nên chọn PCT nếu bạn:
✔ Muốn bảo hộ tại nhiều quốc gia
✔ Chưa xác định thị trường mục tiêu
✔ Cần thêm thời gian để chuẩn bị tài chính
✔ Muốn có báo cáo đánh giá quốc tế trước khi nộp quốc gia
✔ Có kế hoạch thương mại hóa công nghệ toàn cầu
Không cần chọn PCT nếu:
✘ Chỉ muốn bảo hộ tại 1–2 quốc gia
✘ Sáng chế đơn giản, chi phí thấp, thị trường nhỏ
8. Kết luận
Đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT tại Việt Nam là lựa chọn tối ưu cho các cá nhân và doanh nghiệp muốn mở rộng công nghệ ra thị trường quốc tế. Hệ thống PCT giúp tiết kiệm chi phí, gia hạn thời gian và tăng tỷ lệ thành công nhờ các báo cáo thẩm định quốc tế.
A.P.STC-2025
